“แผ่นดินไหว” เป็นภัยธรรมชาติที่ไม่สามารถคาดการณ์ล่วงหน้าได้แน่นอน แต่สามารถลดความเสี่ยงและความเสียหายได้หากประชาชนมีความรู้และเตรียมความพร้อมอย่างเหมาะสม บทความนี้รวบรวม ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดแผ่นดินไหว ที่สามารถนำไปใช้ได้ทันที เพื่อความปลอดภัยของตัวคุณเองและคนรอบข้าง
สิ่งที่ควรเตรียมตัวก่อนเกิดแผ่นดินไหว (Preparing for an earthquake)
แม้ว่าแผ่นดินไหวจะไม่สามารถคาดการณ์ล่วงหน้าได้แน่นอน แต่การเตรียมความพร้อมไว้ก่อนย่อมช่วยลดความเสี่ยง และเพิ่มโอกาสรอดชีวิตในกรณีเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉินได้มากขึ้น ต่อไปนี้คือสิ่งสำคัญที่ควรเตรียมไว้ล่วงหน้า
1. จัดเตรียมชุดยังชีพฉุกเฉิน
Preparing an emergency kit
- ไฟฉาย + ถ่านสำรอง
Flashlight and extra batteries - น้ำดื่มบรรจุขวด
Bottle of water - อาหารแห้งที่เก็บได้นาน
Dried food - วิทยุพกพา (ควรเป็นแบบใช้ถ่าน)
Portable radio (battery use) - ยาสามัญประจำบ้าน / ยาประจำตัว
First aid kits / personal medicine - หน้ากากอนามัย / เจลแอลกอฮอล์
Face mask / alcohol gel - เอกสารสำคัญ (สำเนาบัตรประชาชน, หนังสือเดินทาง ฯลฯ)
Important documents (a copy of ID Card, passport, etc.) - เงินสดจำนวนหนึ่ง
Cash
2. เรียนรู้จุดปลอดภัยภายในบ้าน
Know the safe spots in the house
- ตรวจสอบพื้นที่แข็งแรง เช่น ใต้โต๊ะไม้หรือกรอบประตู
Examine the rigid space, such as under the wooden table or doorframe. - หลีกเลี่ยงการวางของหนักไว้บนที่สูง
Avoid placing the heavy material in a high position. - หมั่นตรวจสอบเครื่องใช้ไฟฟ้า สายไฟ และถังแก๊ส
Regularly check the electrical appliance, electrical wire, and gas tank.
3. วางแผนการอพยพฉุกเฉิน
Create an emergency evacuation plan
- ระบุเส้นทางหนีภัยที่ปลอดภัยภายในบ้าน/อาคาร
Identify the safe route in the house/building. - นัดแนะจุดรวมพลกับคนในครอบครัว
Set the assembly point with the family members. - ฝึกซ้อมการอพยพอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
Practice the evacuation once a year.
4. ติดตามข่าวสารและเฝ้าระวังภัยธรรมชาติ
Stay informed and watch out for natural disasters
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชันแจ้งเตือนแผ่นดินไหว เช่น My Earthquake Alerts - Map หรือ EarthquakeTMD - Thailand
Download an earthquake alert application, such as My Earthquake Alerts - Map or EarthquakeTMD – Thailand. - ติดตามข้อมูลจากกรมอุตุนิยมวิทยา หรือหน่วยงานที่เชื่อถือได้อย่างต่อเนื่อง
Keep track of information from the Meteorological Department or other reliable agencies constantly.
ข้อปฏิบัติเพื่อให้ปลอดภัยจากภัยแผ่นดินไหว (What to do to be safe from an earthquake)
นอกจากนี้ยังควรเตรียมอุปกรณ์ฉุกเฉินและวางแผนเส้นทางอพยพไว้ล่วงหน้า เพื่อสามารถรับมือได้อย่างมีประสิทธิภาพในช่วงเวลาวิกฤต มาดูกันว่ามีข้อปฏิบัติเพื่อให้ปลอดภัยจากภัยแผ่นดินไหวอย่างไรบ้าง
กรณีที่อยู่ภายในอาคาร (If you are in the building)
- มีสติ และอย่าตื่นตระหนก หยุดกิจกรรมทุกอย่าง พยายามควบคุมสติ อย่าวิ่งหนีอย่างเร่งรีบ
Be cautious and do not be panic – Stop all activities and be calm. Do not run hastily. - หลบใต้โต๊ะหรือเฟอร์นิเจอร์ที่แข็งแรง เช่น โต๊ะไม้ เตียง หรือให้ยืนหรือหมอบอยู่ในส่วนที่มีโครงสร้างแข็งแรง เพื่อป้องกันสิ่งของตกใส่
Cover under the table or rigid furniture such as a wooden table or bed, or stand or drop near the rigid structure to prevent the fall of other material. - อยู่ให้ห่างจากหน้าต่าง ตู้ และของที่อาจหล่นได้ หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีสิ่งของแขวนอยู่หรือกระจกที่อาจแตก
Stay away from the window, shelf, or falling material – Avoid the area of the hanging objects or glass that may be broken. - ไม่ใช้ลิฟต์โดยเด็ดขาด หากอยู่ในอาคารสูง ให้ใช้บันไดเท่านั้น และรอจนแผ่นดินไหวหยุดก่อนจึงจะอพยพออกจากอาคารโดยเร็ว ถ้าหากอยู่ในลิฟต์ ให้รีบกดออกจากลิฟต์ในทันที
Do not use an elevator If you are in a high-rise building, use the stairs only. Wait until the earthquake stops before evacuating from the building quickly. If you are in the elevator, leave the elevator immediately. - เปิดประตูไว้ เพื่อไม่ให้ประตูติดหรือปิดแน่นจากแรงสั่นสะเทือน
Leave the door open to prevent the lock from vibration.
กรณีอยู่กลางแจ้ง (If you are outdoors)
- ออกห่างจากอาคาร เสาไฟฟ้า และต้นไม้ใหญ่ พื้นที่โล่งคือจุดที่ปลอดภัยที่สุดในขณะเกิดแผ่นดินไหว
Stay away from the building, electric poles, and big trees. Open space is the safest place during an earthquake. - ระวังสิ่งของตกจากที่สูง หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ป้ายโฆษณา หินหล่น หรือกระจกที่อาจร่วงลงมา
Be careful of falling objects – Avoid staying near the advertising billboard, and the falling rocks or glass. - อยู่ให้ห่างจากชายฝั่งทะเล เพราะอาจเกิด “สึนามิ” ตามมา ควรอพยพไปยังที่สูงโดยเร็ว
Stay away from the coast as tsunamis may occur. Evacuate to the high ground immediately.
กรณีอยู่ในรถ (If you are in the car)
- หยุดรถในบริเวณปลอดภัย หากกำลังขับรถอยู่ให้หยุดรถ หลีกเลี่ยงสะพาน ทางต่างระดับ หรืออุโมงค์
Park the car in a safe area. If you are driving, stop the car. Avoid the bridge, interchange, or tunnel. - เปิดไฟฉุกเฉินและรออยู่ภายในรถ ห้ามลงจากรถทันทีโดยไม่ประเมินความเสี่ยง
Turn on an emergency light and wait in the car. Do not leave the car immediately without assessing the risk.
ข้อปฏิบัติหลังเกิดแผ่นดินไหว (What to do after the earthquake)
- เตรียมรับมือ Aftershocks ซึ่งอาจมีความรุนแรงน้อยกว่า แต่ก็สามารถสร้างความเสียหายรุนแรงได้
Prepare for aftershocks, which will be smaller but may cause serious damage. - ควรตรวจสอบตัวเองและคนข้างเคียงว่าได้รับบาดเจ็บหรือไม่ เพื่อทำการปฐมพยาบาลในเบื้องต้น
Check for injuries to yourself and surrounding people whether first aid is needed or not. - หากอยู่ในอาคาร เมื่อแผ่นดินไหวสงบแล้ว ให้รีบออกจากอาคารในทันที เพราะอาจเกิด Aftershocks ตามมาซึ่งจะทำให้สร้างความเสียหายเพิ่มเติม
If you are in the building, leave the building immediately after the earthquake because the aftershocks may occur and cause other damages. - ไม่ควรใช้ไฟ หรือก่อประกายไฟ เพราะอาจเกิดเหตุรุนแรงจากแก๊สรั่วได้ ให้ตรวจสอบสายไฟ ท่อน้ำ ท่อแก๊ส ยกสะพานไฟให้หมด หากได้กลิ่นแก๊สรั่วให้เปิดหน้าต่างทุกบาน
Do not use the light or make a spark because it may lead to a serious accident from the leaking gas. Check the electrical wire, and water and gas pipes. Turn off the circuit breaker. Open all windows if there is a smell of leaking gas. - ใส่รองเท้าที่รัดกุม เพราะอาจมีเศษแก้ว หรือวัสดุแหลมคมอื่น ๆ และสิ่งหักพัง
Wear closed shoes because there may be a bit of glass or other sharp objects or debris. - แจ้งเจ้าหน้าที่ถึงจำนวนและตำแหน่งที่มีผู้ติดอยู่ในอาคาร หากทราบ
Inform the number and position of people in the building to the officials, if knowing. - อย่าเป็นไทยมุง หลีกเลี่ยงบริเวณสิ่งก่อสร้างที่เสียหาย หรือพังทลาย ยกเว้นได้รับการร้องขอจากเจ้าหน้าที่
Do not set the crowd. Avoid the area of damaged or destroyed construction unless requested by the officials. - เปิดวิทยุฟังคำแนะนำฉุกเฉินและติดตามข่าวสาร งดใช้โทรศัพท์ เนื่องจากต้องเก็บแบตเตอรี่ไว้ใช้ในยามจำเป็น
Turn on the radio to listen to the emergency advice and stay informed. Do not use the phone to save the battery for emergency. - อย่าเชื่อข่าวลือ และอย่าแพร่ข่าวลือ
Do not trust or spread the rumor.
ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหว ภาษาอื่น ๆ
ในสังคมที่หลากหลายทางภาษา การเข้าใจร่วมกันคือกุญแจสำคัญ เราจึงแปลข้อปฏิบัติเมื่อเกิดแผ่นดินไหวเป็นภาษาต่าง ๆ เพื่อให้ทุกคนสามารถช่วยเหลือกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สรุป
แม้แผ่นดินไหวจะเกิดขึ้นอย่างไม่ทันตั้งตัว แต่ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดแผ่นดินไหว เหล่านี้จะช่วยเพิ่มโอกาสรอดชีวิตและลดความเสียหายได้อย่างมาก ขอเพียงมีสติ เตรียมตัวล่วงหน้า และรู้วิธีปฏิบัติอย่างถูกต้อง หากคุณอยู่ในพื้นที่เสี่ยงหรือมีคนในครอบครัวที่อาจต้องการความช่วยเหลือ อย่าลืมฝึกฝนและแชร์ความรู้นี้ต่อไป เพราะการเตรียมพร้อมวันนี้ อาจช่วยชีวิตคุณและคนที่คุณรักได้ในวันข้างหน้า
ขอขอบคุณข้อมูลจาก: กรมทรัพยากรธรณี, สำนักเฝ้าระวังแผ่นดินไหว กรมอุตุนิยมวิทยา