แน่นอนว่าใครที่สนใจเรียนรู้เกี่ยวกับญี่ปุ่น หรือมีโอกาสได้เดินทางไปที่นั่น คงเคยได้ยินมาบ้างว่าญี่ปุ่นมีการนับปีที่ไม่เหมือนใคร หลายคนอาจเคยงงเมื่อเจอปี "เฮเซ" หรือ "เรวะ" ในเอกสารราชการหรือแม้แต่ในปฏิทินท้องถิ่น แล้วมันต่างจากปีสากลอย่างไรนะ? วันนี้เราจะพาทุกคนมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับการนับปีของญี่ปุ่น ที่ใช้ระบบ เน็งโง (年号) ซึ่งเป็นการนับปีตามรัชสมัยของจักรพรรดิ และหากเทียบกับปฏิทินสากลที่เราใช้กันอยู่ทั่วไปจะเป็นอย่างไร
"เน็งโง" (年号) หรือ "เก็งโง" คืออะไร?
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกันก่อนว่า ระบบเน็งโง หรือ เก็งโง คืออะไรและมีความสำคัญอย่างไรกับชาวญี่ปุ่นบ้าง เพื่อให้ทุกคนเข้าใจและเห็นความสำคัญมากยิ่งขึ้นนั่นเอง
"เน็งโง" (年号, Nengō) หรือบางครั้งเรียกว่า "เก็งโง" (元号, Gengō) หมายถึง การนับปีแบบเฉพาะยุคสมัยของญี่ปุ่น ซึ่งเป็นระบบที่ใช้ในการกำหนดชื่อปีตามรัชสมัยของจักรพรรดิ การนับปีแบบนี้เป็นส่วนหนึ่งของ ปฏิทินญี่ปุ่น ที่ใช้ควบคู่กับปฏิทินสากล และมีความสำคัญทั้งในด้านประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และการใช้งานในชีวิตประจำวันของคนญี่ปุ่น ซึ่งการนับปีตามระบบเน็งโงจะเปลี่ยนไปทุกครั้งที่มีการขึ้นครองราชย์ของจักรพรรดิใหม่ ยุคสมัยของญี่ปุ่นจึงถูกแบ่งออกเป็น "ยุค" โดยแต่ละยุคจะมีชื่อเฉพาะเรียกว่า "เน็งโง"

ความสำคัญของเน็งโงในวัฒนธรรมญี่ปุ่น
การใช้เน็งโงถือเป็นเครื่องมือที่ช่วยในการรักษาความต่อเนื่องทางวัฒนธรรมและแสดงถึงความเคารพต่อประเพณีที่สืบทอดมาอย่างยาวนานในประเทศญี่ปุ่น ซึ่งมีการความสำคัญในหลาย ๆ ด้าน ดังนี้
- การแบ่งยุคประวัติศาสตร์ เน็งโงช่วยให้คนญี่ปุ่นแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ได้ง่ายขึ้น เช่น ยุคเมจิ (明治), ยุคไทโช (大正), ยุคโชวะ (昭和), และยุคเฮเซ (平成)
- การเชื่อมโยงกับเหตุการณ์สำคัญ ชื่อยุคมักถูกเลือกให้สะท้อนถึงความหวังหรือความหมายที่ดี เช่น ยุคเรวะ (令和) มีความหมายว่า "ความสงบสุขและความกลมเกลียว"
- การใช้งานในเอกสารราชการ เอกสารทางราชการ เช่น ใบเกิด ใบรับรองต่าง ๆ และปฏิทินส่วนใหญ่ในญี่ปุ่นจะใช้ระบบเน็งโกร่วมกับปีสากล
ตัวอย่างยุคสมัยสำคัญของญี่ปุ่น
การนับยุคของญี่ปุ่นยุคใหม่ จะเปลี่ยนไปตามการเปลี่ยนรัชสมัยของพระจักรพรรดิตามตัวอย่าง ดังนี้
ตารางเทียบการนับปีด้วยระบบเน็งโงและปฏิทินสากล
เมื่อได้ทำความเข้าใจกับระบบเน็งโงไปแล้วว่ามีความสำคัญกับชาวญี่ปุ่นอย่างไร มาดูตารางเทียบการนับปีด้วยระบบเน็งโงและปฏิทินสากลกันบ้าง ซึ่งแน่นอนว่าตารางนี้จะได้ใช้ในเอกสารราชการ หากใครที่กำลังศึกษาหรือกำลังแปลเอกสารราชการของญี่ปุ่นก็สามารถใช้ตารางนี้เทียบได้เลย (สามารถค้นหาด้วยการกด Ctrl + F และกรอกจำนวนปีที่ต้องการค้นหา)

การเทียบระบบเน็งโงและปฏิทินสากล: ยุคเมจิ
- ยุคเมจิ (明治, Meiji): ค.ศ.1868-1912
- ความหมาย: กฎอันรู้แจ้ง
- จักรพรรดิ: สมเด็จพระจักรพรรดิมุตสึฮิโตะ
- วันเริ่มต้น: 23 ตุลาคม ค.ศ. 1868
- วันสิ้นสุด: 30 กรกฎาคม ค.ศ. 1912
เมจิที่ | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
ปี ค.ศ. | 1868 | 1869 | 1870 | 1871 | 1872 | 1873 | 1874 | 1875 | 1876 | 1877 |
ปี พ.ศ. | 2411 | 2412 | 2413 | 2414 | 2415 | 2416 | 2417 | 2418 | 2419 | 2420 |
เมจิที่ | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
ปี ค.ศ. | 1878 | 1879 | 1880 | 1881 | 1882 | 1883 | 1884 | 1885 | 1886 | 1887 |
ปี พ.ศ. | 2421 | 2422 | 2423 | 2424 | 2425 | 2426 | 2427 | 2428 | 2429 | 2430 |
เมจิที่ | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
ปี ค.ศ. | 1888 | 1889 | 1890 | 1891 | 1892 | 1893 | 1894 | 1895 | 1896 | 1897 |
ปี พ.ศ. | 2431 | 2432 | 2433 | 2434 | 2435 | 2436 | 2437 | 2438 | 2439 | 2440 |
เมจิที่ | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 |
ปี ค.ศ. | 1898 | 1899 | 1900 | 1901 | 1902 | 1903 | 1904 | 1905 | 1906 | 1907 |
ปี พ.ศ. | 2441 | 2442 | 2443 | 2444 | 2445 | 2446 | 2447 | 2448 | 2449 | 2450 |
เมจิที่ | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 |
ปี ค.ศ. | 1908 | 1909 | 1910 | 1911 | 1912 |
ปี พ.ศ. | 2451 | 2452 | 2453 | 2454 | 2455 |

การเทียบระบบเน็งโงและปฏิทินสากล: ยุคไทโช
- ยุคไทโช (大正; Taishō): ค.ศ.1912-1926
- ความหมาย: ความชอบธรรมอันยิ่งใหญ่
- จักรพรรดิ: สมเด็จพระจักรพรรดิโยชิฮิโตะ
- วันเริ่มต้น: 30 กรกฎาคม ค.ศ. 1912
- วันสิ้นสุด: 25 ธันวาคม ค.ศ. 1926
ไทโชที่ | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
ปี ค.ศ. | 1912 | 1913 | 1914 | 1915 | 1916 | 1917 | 1918 | 1919 | 1920 | 1921 |
ปี พ.ศ. | 2455 | 2456 | 2457 | 2458 | 2459 | 2460 | 2461 | 2462 | 2463 | 2464 |
ไทโชที่ | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
ปี ค.ศ. | 1922 | 1923 | 1924 | 1925 | 1926 |
ปี พ.ศ. | 2465 | 2466 | 2467 | 2468 | 2469 |

การเทียบระบบเน็งโงและปฏิทินสากล: ยุคโชวะ
- ยุคโชวะ (昭和, Shōwa): ค.ศ.1926-1989
- ความหมาย: ความกลมเกลียวอันรู้แจ้ง
- จักรพรรดิ: สมเด็จพระจักรพรรดิฮิโรฮิโตะ
- วันเริ่มต้น: 25 ธันวาคม ค.ศ. 1926
- วันสิ้นสุด: 7 มกราคม ค.ศ. 1989
โชวะที่ | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
ปี ค.ศ. | 1926 | 1927 | 1928 | 1929 | 1930 | 1931 | 1932 | 1933 | 1934 | 1935 |
ปี พ.ศ. | 2469 | 2470 | 2471 | 2472 | 2473 | 2474 | 2475 | 2476 | 2477 | 2478 |
โชวะที่ | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
ปี ค.ศ. | 1936 | 1937 | 1938 | 1939 | 1940 | 1941 | 1942 | 1943 | 1944 | 1945 |
ปี พ.ศ. | 2479 | 2480 | 2481 | 2482 | 2483 | 2484 | 2485 | 2486 | 2487 | 2488 |
โชวะที่ | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
ปี ค.ศ. | 1946 | 1947 | 1948 | 1949 | 1950 | 1951 | 1952 | 1953 | 1954 | 1955 |
ปี พ.ศ. | 2489 | 2490 | 2491 | 2492 | 2493 | 2494 | 2495 | 2496 | 2497 | 2498 |
โชวะที่ | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 |
ปี ค.ศ. | 1956 | 1957 | 1958 | 1959 | 1960 | 1961 | 1962 | 1963 | 1964 | 1965 |
ปี พ.ศ. | 2499 | 2500 | 2501 | 2502 | 2503 | 2504 | 2505 | 2506 | 2507 | 2508 |
โชวะที่ | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 |
ปี ค.ศ. | 1966 | 1967 | 1968 | 1969 | 1970 | 1971 | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 |
ปี พ.ศ. | 2509 | 2510 | 2511 | 2512 | 2513 | 2514 | 2515 | 2516 | 2517 | 2518 |
โชวะที่ | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 |
ปี ค.ศ. | 1976 | 1977 | 1978 | 1979 | 1980 | 1981 | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 |
ปี พ.ศ. | 2519 | 2520 | 2521 | 2522 | 2523 | 2524 | 2525 | 2526 | 2527 | 2528 |
โชวะที่ | 61 | 62 | 63 | 64 |
ปี ค.ศ. | 1986 | 1987 | 1988 | 1989 |
ปี พ.ศ. | 2529 | 2530 | 2531 | 2532 |

การเทียบระบบเน็งโงและปฏิทินสากล: ยุคเฮเซ
- ยุคเฮเซ (平成, Heisei): ค.ศ.1989-2019
- ความหมาย: สันติภาพทุกสารทิศ
- จักรพรรดิ: สมเด็จพระจักรพรรดิอากิฮิโตะ
- วันเริ่มต้น: 8 มกราคม ค.ศ. 1989
- วันสิ้นสุด: 30 เมษายน ค.ศ. 2019
เฮเซที่ | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
ปี ค.ศ. | 1989 | 1990 | 1991 | 1992 | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 | 1997 | 1998 |
ปี พ.ศ. | 2532 | 2533 | 2534 | 2535 | 2536 | 2537 | 2538 | 2539 | 2540 | 2541 |
เฮเซที่ | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
ปี ค.ศ. | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 |
ปี พ.ศ. | 2542 | 2543 | 2544 | 2545 | 2546 | 2547 | 2548 | 2549 | 2550 | 2551 |
เฮเซที่ | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
ปี ค.ศ. | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
ปี พ.ศ. | 2552 | 2553 | 2554 | 2555 | 2556 | 2557 | 2558 | 2559 | 2560 | 2561 | 2562 |

การเทียบระบบเน็งโงและปฏิทินสากล: ยุคเรวะ
- ยุคเรวะ (令和, Reiwa): ค.ศ.2019-ปัจจุบัน
- ความหมาย: ความสงบสุขและความกลมเกลียว
- จักรพรรดิ: เจ้าชายนารุฮิโตะ
- วันเริ่มต้น: 1 พฤษภาคม ค.ศ. 2019
- วันสิ้นสุด: ปัจจุบัน
เรวะที่ | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
ปี ค.ศ. | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 |
ปี พ.ศ. | 2562 | 2563 | 2564 | 2565 | 2566 | 2567 |
สรุป
การนับปีของญี่ปุ่นด้วยระบบ เน็งโง (年号) ถือเป็นเสน่ห์ที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์อันยาวนานของประเทศญี่ปุ่น การใช้ชื่อยุคตามรัชสมัยของจักรพรรดิไม่เพียงแต่ช่วยระบุช่วงเวลาทางประวัติศาสตร์ได้อย่างแม่นยำ แต่ยังแฝงไปด้วยความหมายและความหวังในทุกยุคสมัย แม้ว่าการนับปีแบบนี้อาจทำให้หลายคนรู้สึกสับสนเมื่อเทียบกับปฏิทินสากล แต่เมื่อได้ลองทำความเข้าใจแล้ว คุณจะพบว่านี่เป็นอีกหนึ่งมุมมองที่น่าสนใจและเต็มไปด้วยเรื่องราวที่สะท้อนถึงความเป็นญี่ปุ่นอย่างแท้จริง
ขอขอบคุณข้อมูลจาก: