ภัยพิบัติอย่างแผ่นดินไหวอาจเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อโดยไม่มีสัญญาณเตือนล่วงหน้า การรับมืออย่างมีประสิทธิภาพจึงเริ่มต้นจากการเตรียมตัวทั้งในด้านความรู้และการสื่อสาร โดยเฉพาะในบริบทของสังคมที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและภาษา บทความนี้นำเสนอ ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหว ภาษากัมพูชา เพื่อเสริมสร้างความเข้าใจระหว่างกัน และช่วยให้ผู้คนสามารถรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินได้อย่างปลอดภัยมากยิ่งขึ้น
สิ่งที่ควรเตรียมตัวก่อนเกิดแผ่นดินไหว (អ្វីដែលត្រូវត្រៀមខ្លួនមុនកើតការរញ្ជួយដី)
1. จัดเตรียมชุดยังชีพฉุกเฉิน
រៀបចមត្រៀមឈុតសង្គ្រោះជីវិតបន្ទាន់
- ไฟฉาย + ถ่านสำรอง
ពិល + ថ្មពិលបម្រុង - น้ำดื่มบรรจุขวด
ទឹកផឹកដាក់ដប - อาหารแห้งที่เก็บได้นาน
អាហារស្ងួតដែលទុកបានយូរ - วิทยุพกพา (ควรเป็นแบบใช้ถ่าน)
វិទ្យុដាក់តាមខ្លួន (គួរជាប្រភេទប្រើថ្ម) - ยาสามัญประจำบ้าน / ยาประจำตัว
ថ្នាំសាមញ្ញប្រចាំផ្ទះ/ថ្នាំប្រចាំខ្លួន - หน้ากากอนามัย / เจลแอลกอฮอล์
ម៉ាសមុខ/ជេលអាល់កុល - เอกสารสำคัญ (สำเนาบัตรประชาชน, หนังสือเดินทาง ฯลฯ)
ឯកសារសំខាន់ (ច្បាប់ចម្លងអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ ឬលិខិតឆ្លងដែន ។ល។) - เงินสดจำนวนหนึ่ง
សាច់ប្រាក់មួយចំនួន
2. เรียนรู้จุดปลอดภัยภายในบ้าน
សិក្សាពីកន្លែងមានសុវត្ថិភាពក្នុងផ្ទះ
- ตรวจสอบพื้นที่แข็งแรง เช่น ใต้โต๊ะไม้หรือกรอบประตู
ត្រួតពិនិត្យកន្លែងរឹងមាំ ដូចជា ក្រោមតុឬស៊ុមទ្វារ - หลีกเลี่ยงการวางของหนักไว้บนที่สูง
ជៀសវាងការរបស់ធ្ងន់នៅលើកន្លែងខ្ពស់ - หมั่นตรวจสอบเครื่องใช้ไฟฟ้า สายไฟ และถังแก๊ส
ឧស្សាហ៍ត្រួតពិនិត្យឧបករណ៍ប្រើអគ្គីសនី ខ្សែភ្លើងនិងធុងហ្គាស
3. วางแผนการอพยพฉุกเฉิน
ធ្វើផែនការជន្លៀសបន្ទាន់
- ระบุเส้นทางหนีภัยที่ปลอดภัยภายในบ้าน/อาคาร
បញ្ជាក់ពីផ្លូវគេចពីគ្រោះអាសន្នដែលមានសុវត្ថិភាពក្នុងផ្ទះ/អគារ - นัดแนะจุดรวมพลกับคนในครอบครัว
ណាត់ណែនាំកន្លែងរួមគ្នាដល់មនុស្សក្នុងគ្រួសារ - ฝึกซ้อมการอพยพอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
ហ្វឹកសាកល្បងការជន្លៀសយ៉ាងតិចមួយឆ្នាំ 1 ដង
4. ติดตามข่าวสารและเฝ้าระวังภัยธรรมชาติ
តាមដានព័ត៌មាននិងប្រុងប្រយ័ត្នគ្រោះធម្មជាតិ
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชันแจ้งเตือนแผ่นดินไหว เช่น My Earthquake Alerts - Map หรือ EarthquakeTMD - Thailand
ទាញយកកម្មវិធីព្រមានពីការរញ្ជួយដី ដូចជា My Earthquake Alerts - Map ឬ EarthquakeTMD - Thailand - ติดตามข้อมูลจากกรมอุตุนิยมวิทยา หรือหน่วยงานที่เชื่อถือได้อย่างต่อเนื่อง
តាមដានទិន្នន័យពីអគ្គនាយកដ្ឋានឧតុនិយមវិទ្យា ឬស្ថាប័នដែលជឿទុកចិត្តបានជាបន្ដបន្ទាប់
ข้อปฏิบัติเพื่อให้ปลอดภัยจากภัยแผ่นดินไหว (ចំណុចអនុវត្តដើម្បីឲ្យមានសុវត្ថិភាពពីគ្រោះរញ្ជួយដី)
กรณีที่อยู่ภายในอาคาร (ករណីដែលនៅក្នុងអគារ)
- มีสติ และอย่าตื่นตระหนก หยุดกิจกรรมทุกอย่าง พยายามควบคุมสติ อย่าวิ่งหนีอย่างเร่งรีบ
មានស្មារតី ហើយកុំភ្ញាក់ផ្អើល ឈប់សកម្មភាពគ្រប់យ៉ាង ព្យាយាមគ្រប់គ្រងស្មារតី កុំរត់គេចដោយប្រញាប់ប្រញាល់។ - หลบใต้โต๊ะหรือเฟอร์นิเจอร์ที่แข็งแรง เช่น โต๊ะไม้ เตียง หรือให้ยืนหรือหมอบอยู่ในส่วนที่มีโครงสร้างแข็งแรง เพื่อป้องกันสิ่งของตกใส่
គេចក្រោមតុឬគ្រឿងសង្ហារឹមដែលរឹងមាំ ដូចជា តុឈើ គ្រែ ឬត្រូវឈរឬក្រាបនៅក្នុងផ្នែកដែលមានគ្រោងរឹងមាំ ដើម្បីការពាររបស់ធ្លាក់ត្រូវ។ - อยู่ให้ห่างจากหน้าต่าง ตู้ และของที่อาจหล่นได้ หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีสิ่งของแขวนอยู่หรือกระจกที่อาจแตก
នៅឲ្យឆ្ងាយពីបង្អួច ទូរ និងរបស់ដែលអាចធ្លាក់បាន ជៀសវាងកន្លែងដែលមានរបស់ព្យួរឬកញ្ចក់ដែលអាចបែកបាក់។ - ไม่ใช้ลิฟต์โดยเด็ดขาด หากอยู่ในอาคารสูง ให้ใช้บันไดเท่านั้น และรอจนแผ่นดินไหวหยุดก่อนจึงจะอพยพออกจากอาคารโดยเร็ว ถ้าหากอยู่ในลิฟต์ ให้รีบกดออกจากลิฟต์ในทันที
មិនប្រើជណ្ដើរយន្ដជាដាច់ខាត បើនៅក្នុងអគារខ្ពស់ ត្រូវប្រើជណ្ដើរតែប៉ុណ្ណោះ ហើយរង់ចាំរហូតដល់រញ្ជួយដីឈប់សិនទើបជន្លៀសចេញពីអគារឲ្យឆាប់រហ័ស បើនៅក្នុងជណ្ដើរយន្ដ ត្រូវប្រញាប់ចុចចេញពីមកជណ្ដើរ យន្ដភ្លាម។ - เปิดประตูไว้ เพื่อไม่ให้ประตูติดหรือปิดแน่นจากแรงสั่นสะเทือน
បើកទ្វារទុក ដើម្បីមិនឲ្យទ្វារជាប់ឬបិទណែនពីកម្លាំងរញ្ជួយ។
กรณีอยู่กลางแจ้ง (ករណីនៅកណ្ដាលវាល)
- ออกห่างจากอาคาร เสาไฟฟ้า และต้นไม้ใหญ่ พื้นที่โล่งคือจุดที่ปลอดภัยที่สุดในขณะเกิดแผ่นดินไหว
ចេញឲ្យឆ្ងាយពីអគារ បង្គោលភ្លើង និងដើមឈើធំ កន្លែងដែលស្រឡះគឺចំណុចដែលមានសុវត្ថិភាពបំផុតក្នុងពេលមានការរញ្ជួយដី។ - ระวังสิ่งของตกจากที่สูง หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ป้ายโฆษณา หินหล่น หรือกระจกที่อาจร่วงลงมา
ប្រុងប្រយ័ត្នរបស់ធ្លាក់ពីកន្លែងខ្ពស់ ជៀសវាងការនៅក្បែរស្លាកបដាផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ថ្មធ្លាក់ឬកញ្ចក់ដែលអាចធ្លាក់ចុះមក។ - อยู่ให้ห่างจากชายฝั่งทะเล เพราะอาจเกิด “สึนามิ” ตามมา ควรอพยพไปยังที่สูงโดยเร็ว
នៅឲ្យឆ្ងាយពីឆ្នេរសមុទ្យ ព្រោះអាចកើត “ស៊ូណាមិ” តាមមក គួរជន្លៀសទៅកាន់កន្លែងដែលខ្ពស់ឲ្យបានឆាប់ រហ័ស។
กรณีอยู่ในรถ (ករណីនៅក្នុងរថយន្ដ)
- หยุดรถในบริเวณปลอดภัย หากกำลังขับรถอยู่ให้หยุดรถ หลีกเลี่ยงสะพาน ทางต่างระดับ หรืออุโมงค์
ឈប់រថយន្ដក្នុងបរិវេណមានសុវត្ថិភាព បើកំពុងតែបើកបររថយន្ដត្រូវឈប់រថយន្ដ ជៀសវាងស្ពាន ផ្លូវកម្រិតខុសគ្នា ឬផ្លូវក្រោមដី។ - เปิดไฟฉุกเฉินและรออยู่ภายในรถ ห้ามลงจากรถทันทีโดยไม่ประเมินความเสี่ยง
បើកភ្លើអាសន្ននិងរង់ចាំក្នុងរថយន្ត ហាមចុះពីរថយន្ដភ្លាមៗដោយមិនវាយតម្លៃហានិភ័យ។
ข้อปฏิบัติหลังเกิดแผ่นดินไหว (ចំណុចអនុវត្តក្រោយពេលកើតការរញ្ជួយដី)
- เตรียมรับมือ Aftershocks ซึ่งอาจมีความรุนแรงน้อยกว่า แต่ก็สามารถสร้างความเสียหายรุนแรงได้
ត្រៀមទប់ទល់ Aftershocks ដែលអាចមានភាពធ្ងន់ធ្ងរតិចជាង ប៉ុន្ដែអាចបង្កការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរបាន។ - ควรตรวจสอบตัวเองและคนข้างเคียงว่าได้รับบาดเจ็บหรือไม่ เพื่อทำการปฐมพยาบาลในเบื้องต้น
គួរពិនិត្យខ្លួនឯងនិងមនុស្សក្បែរខ្លួនថាបានរងរបួសឬទេ ដើម្បីធ្វើការព្យាបាលបឋម។ - หากอยู่ในอาคาร เมื่อแผ่นดินไหวสงบแล้ว ให้รีบออกจากอาคารในทันที เพราะอาจเกิด Aftershocks ตามมาซึ่งจะทำให้สร้างความเสียหายเพิ่มเติม
បើនៅក្នុងអគារ នៅពេលរញ្ជួយដីស្ងប់ហើយ ត្រូវប្រញាប់ចេញពីអគារភ្លាម ព្រោះអាចកើត Aftershocks តាមមកដែលធ្វើឲ្យមានការខូចខាតបន្ថែម។ - ไม่ควรใช้ไฟ หรือก่อประกายไฟ เพราะอาจเกิดเหตุรุนแรงจากแก๊สรั่วได้ ให้ตรวจสอบสายไฟ ท่อน้ำ ท่อแก๊ส ยกสะพานไฟให้หมด หากได้กลิ่นแก๊สรั่วให้เปิดหน้าต่างทุกบาน
មិនគួរប្រើភ្លើង ឬបង្កឲ្យមានផ្កាភ្លើង ព្រោះអាចកើតហេតុធ្ងន់ធ្ងរពីហ្គាសធ្លាយបាន ត្រូវពិនិត្យខ្សែភ្លើង ទុយោទឹក បំពង់ហ្គាស លើកស្ពានភ្លើងឲ្យអស់ បើធុំក្លិនហ្គាសធ្លាយត្រូវបើកបង្អួចទាំងអស់។ - ใส่รองเท้าที่รัดกุม เพราะอาจมีเศษแก้ว หรือวัสดุแหลมคมอื่น ๆ และสิ่งหักพัง
ពាក់ស្បែកជើងដែលរឹតជិត ព្រោះអាចមានសំណល់កែវ ឬវត្ថុមុខមុតផ្សេងៗ និងរបស់បែកបាក់។ - แจ้งเจ้าหน้าที่ถึงจำนวนและตำแหน่งที่มีผู้ติดอยู่ในอาคาร หากทราบ
ប្រាប់មន្ដ្រីអំពីចំនួននិងតួនាទីរបស់អ្នកដែលជាប់នៅក្នុអគារ បើដឹង។ - อย่าเป็นไทยมุง หลีกเลี่ยงบริเวณสิ่งก่อสร้างที่เสียหาย หรือพังทลาย ยกเว้นได้รับการร้องขอจากเจ้าหน้าที่
កុំចោមរោម ជៀសវាងបរិវេណសំណង់ដែលខូចខាត ឬបាក់ធ្លាក់ចុះ លើកលែងតែត្រូវបានបញ្ជាក់ពីមន្ដ្រី។ - เปิดวิทยุฟังคำแนะนำฉุกเฉินและติดตามข่าวสาร งดใช้โทรศัพท์ เนื่องจากต้องเก็บแบตเตอรี่ไว้ใช้ในยามจำเป็น
បើកវិទ្យុស្ដាប់ការណែនាំអាសន្ននិងតាមដានព័ត៌មាន ផ្អាកប្រើទូរសព្ទ ដោយសារត្រូវទុកថ្មប្រើពេលចាំបាច់។ - อย่าเชื่อข่าวลือ และอย่าแพร่ข่าวลือ
កុំជឿព័ត៌មានចចាមអារម និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានចចាមអារាម។
ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหว ภาษาอื่น ๆ
เพราะการสื่อสารเป็นสิ่งสำคัญ เราจึงได้แปลข้อปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหว เป็นภาษาต่าง ๆ สามารถแชร์หรือบันทึกไว้ใช้ได้เลย
สรุป
บทความนี้จัดทำขึ้นเพื่อถ่ายทอดข้อแนะนำในการปฏิบัติตัวเมื่อเกิดแผ่นดินไหว โดยมีคำแปลเป็นภาษากัมพูชาประกอบ เพื่อให้ทั้งชาวไทยและชาวกัมพูชาสามารถเรียนรู้และเตรียมความพร้อมในการรับมือกับเหตุการณ์ไม่คาดฝันได้อย่างถูกต้อง การมีความรู้ที่เหมาะสมและสามารถสื่อสารร่วมกันได้ในภาวะฉุกเฉิน คือสิ่งที่จะช่วยเพิ่มความปลอดภัยและลดความเสียหายจากภัยพิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก: กรมทรัพยากรธรณี, สำนักเฝ้าระวังแผ่นดินไหว กรมอุตุนิยมวิทยา