แผ่นดินไหวเป็นภัยธรรมชาติที่ไม่มีสัญญาณเตือนล่วงหน้า และเราไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ แต่สิ่งที่เราทำได้คือการเตรียมความพร้อมอย่างรอบด้าน ทั้งความรู้ในการเอาตัวรอดเบื้องต้น และการสื่อสารกับคนรอบข้างในสถานการณ์ฉุกเฉิน โดยเฉพาะในสังคมที่เต็มไปด้วยความหลากหลายทางภาษา บทความนี้จึงขอชวนทุกคนมาเรียนรู้ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดแผ่นดินไหว ภาษาพม่า เพื่อให้สามารถสื่อสารกับเพื่อนร่วมเหตุการณ์ที่เป็นชาวพม่าได้อย่างถูกต้อง
สิ่งที่ควรเตรียมตัวก่อนเกิดแผ่นดินไหว (မြေငလျင်မလှုပ်မီ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားရန် အချက်များ)
1. จัดเตรียมชุดยังชีพฉุกเฉิน
အရေးပေါ်အသက်ကယ်ဆယ်ရေးအိတ် စီစဉ်ထားခြင်း
- ไฟฉาย + ถ่านสำรอง
ဓာတ်မီး + အပိုဘက်ထရီ - น้ำดื่มบรรจุขวด
ရေသန့်ဘူး - อาหารแห้งที่เก็บได้นาน
တာရှည်သိမ်းခံ အစားအစာခြောက် - วิทยุพกพา (ควรเป็นแบบใช้ถ่าน)
(ဘက်ထရီအားသုံး) အိတ်ဆောင်ရေဒီယို - ยาสามัญประจำบ้าน / ยาประจำตัว
အထွေထွေအိမ်သုံးဆေးဝါး / တစ်ကိုယ်ရေသုံးနေကျဆေးဝါးများ - หน้ากากอนามัย / เจลแอลกอฮอล์
နှာခေါင်းစည်း / ပိုးသတ်အရက်ပျံဂျယ်လ် - เอกสารสำคัญ (สำเนาบัตรประชาชน, หนังสือเดินทาง ฯลฯ)
အရေးကြီးစာရွက်စာတမ်းများ ( မှတ်ပုံတင်၊ နိုင်ငံကူးလက်မှတ် စသည်) - เงินสดจำนวนหนึ่ง
ငွေသားအချို့
2. เรียนรู้จุดปลอดภัยภายในบ้าน
အိမ်တွင်းရှိ ဘေးကင်းစွာခိုလှုံနိုင်မည့် နေရာများကို စူးစမ်းလေ့လာထားရန်
- ตรวจสอบพื้นที่แข็งแรง เช่น ใต้โต๊ะไม้หรือกรอบประตู
သစ်သားစားပွဲ၊ တံခါးဘောင် စသည့် ကြံ့ခိုင်သောနေရာများကို စူးစမ်းလေ့လာထားရန် - หลีกเลี่ยงการวางของหนักไว้บนที่สูง
လေးလံသော အရာများကို အမြင့်နေရာများ၌ တင်ထားခြင်း မပြုရန် - หมั่นตรวจสอบเครื่องใช้ไฟฟ้า สายไฟ และถังแก๊ส
လျှပ်စစ်ကိရိယာပစ္စည်း၊ မီးကြိုး၊ ဂက်စ်အိုးများ ကောင်းမွန်သည့် အနေအထား၌ ရှိမရှိ မပြတ်ပုံမှန် ကြည့်ရှုစစ်ဆေးပေးရန်
3. วางแผนการอพยพฉุกเฉิน
အရေးပေါ် ရွှေ့ပြောင်းရှောင်ရှားမှုအစီအစဉ်ကို ကြိုတင်ရေးဆွဲထားရန်
- ระบุเส้นทางหนีภัยที่ปลอดภัยภายในบ้าน/อาคาร
အိမ်/အဆောက်အဦးတွင်းမှ ဘေးကင်းစွာ ရှောင်ရှားထွက်ခွာနိုင်မည့် လမ်းကြောင်းများ ရှာဖွေ ချမှတ်ထားရန် - นัดแนะจุดรวมพลกับคนในครอบครัว
မိသားစုဝင်နှင့် ပြန်လည်စုစည်းမည့် ဆုံမှတ်နေရာကို ကြိုတင်ချိန်းချက် သတ်မှတ် ထားရန် - ฝึกซ้อมการอพยพอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
အရေးပေါ်အခြေအနေထွက်ပြေးရှောင်ရှားမှုအစီအစဉ်ကို အနည်းဆုံး တစ်နှစ် (1)ကြိမ် ပြုလုပ်လေ့ကျင့်ထားရန်
4. ติดตามข่าวสารและเฝ้าระวังภัยธรรมชาติ
သဘာဝဘေးအန္တရာယ်သတိပေးချက်များကို နားစွင့်သတိပြုရန်
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชันแจ้งเตือนแผ่นดินไหว เช่น My Earthquake Alerts - Map หรือ EarthquakeTMD - Thailand
My Earthquake Alerts - Map (သို့) EarthquakeTMD - Thailand စသည့် ငလျင်သတိပေးချက်အပလီကေးရှင်းကို ဒေါင်းလုဒ်ဆွဲ အသုံးပြုရန် - ติดตามข้อมูลจากกรมอุตุนิยมวิทยา หรือหน่วยงานที่เชื่อถือได้อย่างต่อเนื่อง
မိုးလေဝသဌာနနှင့်ဇလဗေဒဌာန (သို့) ယုံကြည်စိတ်ချရသော အဖွဲ့အစည်းထံမှ သတင်းအချက်အလက်များကို စောင့်ကြည့်သတိပြုသွားရန်
ข้อปฏิบัติเพื่อให้ปลอดภัยจากภัยแผ่นดินไหว (ငလျင်ဘေးအန္တရာယ်မှ ကင်းဝေးနိုင်ရန် လိုက်နာရမည့်အချက်များ)
กรณีที่อยู่ภายในอาคาร (အဆောက်အဦးတွင်း ရှိနေစဉ်အတွင်း)
- มีสติ และอย่าตื่นตระหนก หยุดกิจกรรมทุกอย่าง พยายามควบคุมสติ อย่าวิ่งหนีอย่างเร่งรีบ
တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်ဖြင့် သတိရှိပါ - စိတ်အေးအေးထား၍ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နေသည့် အရာမှ ရပ်ဆိုင်းပါ။ အလျင်စလို ခြေဦးတည့်ရာ မပြေးပါနဲ့။ - หลบใต้โต๊ะหรือเฟอร์นิเจอร์ที่แข็งแรง เช่น โต๊ะไม้ เตียง หรือให้ยืนหรือหมอบอยู่ในส่วนที่มีโครงสร้างแข็งแรง เพื่อป้องกันสิ่งของตกใส่
ပစ္စည်းပြုတ်ကျခိုက်မိမှု မဖြစ်စေရန် သစ်သား စားပွဲ၊ ကုတင် စသည့် ခိုင်ခံ့သော ပရိဘောဂ ပစ္စည်းများအောက်၌ ဝင်ရောက်ပုန်းခိုပါ - အဆောက်အဦး၏ ကြံ့ခိုင်မှုရှိသော နေရာများ၌ မတ်တပ်ရပ်လျက် (သို့) ဝပ်တွားလျက် နေပါ။ - อยู่ให้ห่างจากหน้าต่าง ตู้ และของที่อาจหล่นได้ หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีสิ่งของแขวนอยู่หรือกระจกที่อาจแตก
ပြတင်းပေါက်၊ ဗီဒို နှင့် ပြုတ်ပြိုလဲကျနိုင်သည့် အရာများနှင့် ဝေးဝေးခွာ၍ နေပါ။ တွဲလောင်း ချိတ်ဆွဲထားသောအရာများ၊ ကွဲရှနိုင်သည့်မှန် စသည့် နေရာများမှ ရှောင်ခွာနေပါ။ - ไม่ใช้ลิฟต์โดยเด็ดขาด หากอยู่ในอาคารสูง ให้ใช้บันไดเท่านั้น และรอจนแผ่นดินไหวหยุดก่อนจึงจะอพยพออกจากอาคารโดยเร็ว ถ้าหากอยู่ในลิฟต์ ให้รีบกดออกจากลิฟต์ในทันที
အထပ်မြင့်တိုက်တွင်းရှိ ဓာတ်လှေကားကို လုံးဝ အသုံးမပြုရပဲ လှေကားကိုသာ အသုံးပြု တက်ဆင်းပါ - ငလျင်ရပ်သွားသည်အထိ စောင့်ဆိုင်းပြီး အဆောက်အဦးတွင်းမှ အမြန်ဆုံး ထွက်ခွာရှောင်ရှားပါ။ ဓာတ်လှေကားတွင်း၌ရှိနေပါက ဓာတ်လှေကားထဲမှ ချက်ချင်းထွက်ပါ။ - เปิดประตูไว้ เพื่อไม่ให้ประตูติดหรือปิดแน่นจากแรงสั่นสะเทือน
လှုပ်ရမ်းတုန်ခါမှုကြောင့် တံခါး ကျပ်၍ ဖွင့်မရပဲ ပိတ်မိခြင်း မဖြစ်စေရန် တံခါးချပ်ကို ဖွင့်ထားပါ။
กรณีอยู่กลางแจ้ง (ပြင်ပဟင်းလင်းပြင်၌ ရှိနေခိုက်ဖြစ်ပါက)
- ออกห่างจากอาคาร เสาไฟฟ้า และต้นไม้ใหญ่ พื้นที่โล่งคือจุดที่ปลอดภัยที่สุดในขณะเกิดแผ่นดินไหว
တိုက်တာအဆောက်အဦ၊ ဓာတ်တိုင်နှင့် သစ်ပင်ကြီးများမှ ဝေးရာတွင် နေပါ။ ငလျင်လှုပ်နေစဉ် အတွင်း မည်သည့်အရာမှ မရှိသော ဟင်းလင်းပြင်နေရာသည် အလုံခြုံဆုံး ဖြစ်သည်။ - ระวังสิ่งของตกจากที่สูง หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ป้ายโฆษณา หินหล่น หรือกระจกที่อาจร่วงลงมา
အမြင့်မှပြုတ်ပြိုခိုက်မိနိုင်သော အရာများကို သတိထားပါ။ အမြင့်မှ ပြုတ်ပြိုကျလာနိုင်သည့် ကြော်ငြာဘုတ်ပြား၊ ကျောက်တုံးကျောက်စ၊ မှန် စသည်ကို သတိပြုရှောင်ကျဉ်ပါ။ - อยู่ให้ห่างจากชายฝั่งทะเล เพราะอาจเกิด “สึนามิ” ตามมา ควรอพยพไปยังที่สูงโดยเร็ว
ပင်လယ်ကမ်းစပ်နှင့် ဝေးရာ၌ နေပါ။ ဆူနာမီလှိုင်းလုံးကြီး နောက်ဆက်တွဲ လိုက်ပါလာနိုင်သဖြင့် ကုန်းမြင့်နေရာသို့ အမြန်ဆုံး ရွှေ့ပြောင်းရှောင်ရှားပါ။
กรณีอยู่ในรถ (ယာဉ်ကားအတွင်း ရှိနေစဉ် ဖြစ်ပါက)
- หยุดรถในบริเวณปลอดภัย หากกำลังขับรถอยู่ให้หยุดรถ หลีกเลี่ยงสะพาน ทางต่างระดับ หรืออุโมงค์
မြစ်ကူးတံတား၊ ခုံးကျော်တံတား၊ ဥမင်လှိုက်ခေါင်း နေရာမျိုးကို ရှောင်လျက် ဘေးကင်းသော နေရာတွင် ယာဉ်ကို ထိုးရပ်ထားပါ။ - เปิดไฟฉุกเฉินและรออยู่ภายในรถ ห้ามลงจากรถทันทีโดยไม่ประเมินความเสี่ยง
အရေးပေါ်အချက်ပြမီးဖွင့်ပြီး ယာဉ်အတွင်း၌ပင် နေပါ။ ဘေးဘီအန္တရာယ် သတိမပြုဘဲ ချက်ချင်း ယာဉ်မှ ထွက်လိုက်မှု မပြုပါနှင့်။
ข้อปฏิบัติหลังเกิดแผ่นดินไหว (မြေငလျင်လှုပ်ပြီးနောက် လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန် အချက်များ)
- เตรียมรับมือ Aftershocks ซึ่งอาจมีความรุนแรงน้อยกว่า แต่ก็สามารถสร้างความเสียหายรุนแรงได้
ပြင်းအားပိုပျော့သော်လဲ ပြင်းထန်သည့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှု ဖြစ်စေနိုင်သေးသည့် နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်ငယ်(Aftershocks)များ ထပ်မံ လှုပ်ခါလာနိုင်သည့်အရေး အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားပါ။ - ควรตรวจสอบตัวเองและคนข้างเคียงว่าได้รับบาดเจ็บหรือไม่ เพื่อทำการปฐมพยาบาลในเบื้องต้น
ရှေးဦးသူနာပြုစုစောင့်ရှောက်မှု ပြုပေးနိုင်ရန် မိမိနှင့် အနားပတ်ဝန်းကျင်ရှိသူများ တစ်စုံတစ်ရာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု ရှိမရှိ စစ်ဆေးပါ။ - หากอยู่ในอาคาร เมื่อแผ่นดินไหวสงบแล้ว ให้รีบออกจากอาคารในทันที เพราะอาจเกิด Aftershocks ตามมาซึ่งจะทำให้สร้างความเสียหายเพิ่มเติม
နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်ငယ်(Aftershocks)လှုပ်ခတ်၍ ထပ်မံထိခိုက်မှုများမှ ရှောင်ကျဉ်နိုင်ရန် ငလျင်ငြိမ်သက်သွားပြီးနောက် ချက်ချင်းပင် အဆောက်အဦးတွင်းမှ ချက်ခြင်းထွက်ခွာပါ။ - ไม่ควรใช้ไฟ หรือก่อประกายไฟ เพราะอาจเกิดเหตุรุนแรงจากแก๊สรั่วได้ ให้ตรวจสอบสายไฟ ท่อน้ำ ท่อแก๊ส ยกสะพานไฟให้หมด หากได้กลิ่นแก๊สรั่วให้เปิดหน้าต่างทุกบาน
ယိုစိမ့်လာသည့်ဓာတ်ငွေ့မှ ပြင်းထန်သော မတော်တဆမီးလောင်ပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်ရှိနိုင်သဖြင့် မီးပွားထွက်စေခြင်း၊ မီးသုံးစွဲခြင်း မပြုပါနှင့်။ လျှပ်စစ်မီးဘရိတ်ကာ ချထားပါ။ မီးကြိုး၊ ရေပိုက်၊ ဂက်စ်ပိုက်များ ပျက်စီးပေါက်ပြဲမှု ရှိမရှိ စစ်ဆေးပါ။ ဓာတ်ငွေ့ယိုစိမ့်မှုအနံ့အသက် ရပါက ရှိသမျှ ပြတင်းပေါက်များဖွင့်၍ လေဖလှယ် ထုတ်ပေးပါ။ - ใส่รองเท้าที่รัดกุม เพราะอาจมีเศษแก้ว หรือวัสดุแหลมคมอื่น ๆ และสิ่งหักพัง
ကျိုးကြေလာသည့် ဖန်စမှန်စနှင့် အခြားချွန်မြအရာများကို မတော်တဆ တက်နင်းမိနိုင်သဖြင့် ပိရိလုံခြုံသောဖိနပ် စီးနင်းသွားလာပါ။ - แจ้งเจ้าหน้าที่ถึงจำนวนและตำแหน่งที่มีผู้ติดอยู่ในอาคาร หากทราบ
အဆောက်အဦအတွင်းပိတ်မိနေသူအရေအတွက်နှင့် တည်နေရာကို (သိရှိပါက) သက်ဆိုင်ရာထံ အကြောင်းကြားပေးပါ။ - อย่าเป็นไทยมุง หลีกเลี่ยงบริเวณสิ่งก่อสร้างที่เสียหาย หรือพังทลาย ยกเว้นได้รับการร้องขอจากเจ้าหน้าที่
တိုးဝှေ့ဝိုင်းအုံကြည့်ရှုမှု မပြုပါနဲ့။ တာဝန်ရှိသူများ အကူအညီ တောင်းခံလာသည်မှ လွဲ၍ ပျက်စီး/ ပြိုကျနေသော အဆောက်အဦနေရာများထံ မသွားလာပဲ ရှောင်ကြဉ်ပါ။ - เปิดวิทยุฟังคำแนะนำฉุกเฉินและติดตามข่าวสาร งดใช้โทรศัพท์ เนื่องจากต้องเก็บแบตเตอรี่ไว้ใช้ในยามจำเป็น
အရေးပေါ် သတိပေးညွှန်ကြားချက်များကို ရေဒီယိုဖွင့် နားဆင်စောင့်ကြည့်ပါ။ ဘက်ထရီအားကို ချွေတာနိုင်ရန် လိုအပ်သည့်အချိန်၌သာ ဖုန်းအသုံးပြုပါ။ - อย่าเชื่อข่าวลือ และอย่าแพร่ข่าวลือ
အခြေအမြစ်မရှိသည့် ကောလဟာလသတင်းများကို လွယ်လင့်တကူ မယုံစားမစေပါနှင့်။ မသေချာသည့် ကောလာဟလသတင်းများ ဖြန့်ခြင်း မပြုပါနဲ့။
ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหว ภาษาอื่น ๆ
เมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน สิ่งที่ช่วยได้มากที่สุดคือ “การเข้าใจตรงกัน” เราจึงแปลวิธีรับมือแผ่นดินไหวเป็นหลายภาษา เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าใจและดูแลกันได้ทันเวลา
สรุป
บทความนี้ได้รวบรวมข้อปฏิบัติที่ควรทำเมื่อเกิดแผ่นดินไหว พร้อมคำแปลภาษาพม่า เพื่อให้ทั้งชาวไทยและชาวพม่าสามารถเรียนรู้และเตรียมความพร้อมรับมือสถานการณ์ฉุกเฉินได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ หวังว่าข้อมูลเหล่านี้จะช่วยเสริมสร้างความปลอดภัยให้กับทุกคน ไม่ว่าจะอยู่ที่ใด เพราะเมื่อเรามีความรู้และเตรียมตัวล่วงหน้าอย่างรอบคอบ ก็จะสามารถลดความเสี่ยงและผลกระทบจากภัยพิบัติได้อย่างแท้จริง
ขอขอบคุณข้อมูลจาก: กรมทรัพยากรธรณี, สำนักเฝ้าระวังแผ่นดินไหว กรมอุตุนิยมวิทยา